چگونه از قرصهای پیشگیری از حاملگی استفاده شود؟

قرصهای پیشگیری به یک یا چند ماده خوراکی (معمولاً استروئیدها) که از حاملگی جلوگیری کند اطلاق می شود.

فرمهای اصلی قرصها عبارتنداز : 1- قرصهای خوراکی مختلط (ترکیبی) شامل استروژن و پروژسترون 2-قرصهای محتوی فقط پروژسترون 3- قرصهای خوراکی هورمونال متعاقب نزدیکی.

در حال حاضر قریب 60 میلیون نفر از قرصهای خوراکی جلوگیری از حاملگی استفاده می کنند، ولی در ممالک مختلف دنیا استفاده از آنها متفاوت است. فاکتورهایی مانند سن، تعداد فرزندان، مسائل داخلی طبی، تأثیر اطرافیان، مذهب و آینده نگری و تدارک این مواد برای فروش در بازار، از جمله عواملی است که بر درصد مصرف تأثیر می گذارد. درصد خطا در این قرصها 2/0 تا 1 مورد در 100 زن در سال است. بعداز قطع قرصهای ترکیبی، تخمک گذاری 90 درصد پس از 3 ماه بر می گردد. در کشور ما نیز این روش یکی از شایعترین روشهای پیشگیری از حاملگی نزد خانمها می باشد، به طوری که در حال حاضر 43 درصد از استفاده کنندگان روشهای پیشگیری در بخش دولتی، این روش را به کار می برند.

انواع قرصهای خوراکی پیشگیری از حاملگی :

  • قرصهای پیشگیری خوارکی مختلط (ترکیبی ) حاوی استروژن و پروژسترون- این قرصها بیشترین گروه مصرفی است و به مدت 21 -20 روز مصرف شده، در فاصله قطع دارو، خونریزی رحمی به وقوع می پیوندد.
  • قرص های پیشگیری کننده مرحله ای- در واقع این قرصها تقلیدی از یک سیکل نرمال است که در ابتدا استروژن غلبه دارد.
  • فرآورده های پروژسترونی تنها- یک میکرودوز پروژسترون هر روز و بدون قطع تجویز می گردد که از تخمک گذاری جلوگیری می کند. این نوع قرصها در خانمهایی که به علت عوارض استروژن نمی توانند از فرآورده های ترکیبی استفاده کنند و نیز برای زنان مسن و شیرده مناسب است.

مکانییسم عمل قرصها

اعمال قرصهای خوراکی ترکیبی متعدد است :

  • مهمترین اثر آنها جلوگیری از تخمک گذاری است.
  • نامتناسب نمودن دیواره رحم برای لانه گزینی
  • تولید ترشحات غلیظ غیرقابل نفوذ در گردن رحم

اثرات مفید قرصهای ترکیبی خوراکی

  • درصد بالای ضدبارداری آن
  • راحت، مناسب و قابل برگشت بودن نتیجه عملی آن
  • کاهش اختلالات سیکل قاعدگی که نتیجه آن باعث کاهش میزان آن نمی شود، فقدان درد و لکه بینی وسط سیکل ناشی از تخمک گذاری
  • کاهش ابتلا به عفونتهای لگنی (در مقایسه با افراد غیر مصرف کننده یا مصرف کننده روشهای دیگر)
  • کاهش سرطان رحم و سرطان تخمدان
  • کاهش بیماریهای پستانی خوش خیم
  • کاهش کیستهای تخمدان

موارد منع مصرف مطلق قرصها

  • بیماریهای قلبی- عروقی قبلی یا در حال حاضر، فشارخون بالای شدید و یا ناشی از قرص
  • اختلالات انعقادی
  • میگرن شدید یا حملات حاد عروقی مغز
  • بیماریهای دریچه ای قلب
  • بیماریهای کبدی
  • سرطان پستان
  • خونریزیهای ناشناخته رحمی
  • آلرژی به استروئیدهای خوراکی